Zwemprestatie verbetert na zware oefeningen in combinatie met warmhoudvest

Bij zwemwedstrijden is het verplicht dat zwemmers na de warming-up een tijdlang in een callroom doorbrengen voordat de wedstrijd begint. In deze periode koelt het lichaam af. Het is echter bekend dat een lage lichaams- en spiertemperatuur leidt tot prestatieverslechtering bij korte explosieve inspanning (zie bijvoorbeeld dit factsheet over warming-up). Deze temperatuurdaling is tegen te gaan door het lichaam actief (door intensieve inspanning) of passief te verwarmen (bijvoorbeeld met behulp van warmhoudkleding). Uit onderzoek blijkt dat explosieve oefeningen kunnen leiden tot een verbetering van de zwemprestatie (zie bijvoorbeeld hier). Australische onderzoekers hebben uitgezocht of het dragen van een warmhoudvest ook bij kan dragen aan de prestatieverbetering.

Wedstrijdsimulatie

De zwemmers (11 jongens en 5 meisjes van gemiddeld 16 jaar oud) zwommen 4 maal een 100 m vrije slag na een standaard warming-up, op 4 verschillende dagen. Tussen de warming-up en de wedstrijd zaten 30 minuten, waarin zij eerst 9 minuten tijd hadden om hun wedstrijdpak aan te trekken. Vervolgens brachten zij 5 minuten door in 4 verschillende condities: 1) passief wachten (controleconditie), 2) passief wachten met een warmhoudvest, 3) intensieve oefeningen en 4) intensieve oefeningen met warmhoudvest. Het warmhoudvest bevatte warme elementen van 51° C die de rug- en borstspieren warm hielden. De intensieve oefeningen, zoals het naar beneden werpen van een medicijnbal, waren zodanig gekozen dat ze leken op de uit te voeren zwembewegingen. Na de 4 verschillende condities moesten de zwemmers nog 15 minuten wachten in een “callroom”. De zwemprestatie op de 100 m vrije slag en de kerntemperatuur zijn elke keer gemeten.

In vergelijking met de controlesituatie waarin zij de 100 m in 60,70 s aflegden, zwommen de deelnemers 1,1% sneller nadat zij oefeningen gedaan hadden terwijl zij een warmhoudvest droegen (59,90 s). Na deze oefeningen zonder warmhoudvest (60,26 s) was de prestatie 0,7% beter ten opzichte van de controlesituatie. Na alleen het dragen van een warmhoudvest was er geen significante verbetering (60,37 s). De kerntemperatuur van de zwemmers bleek het minst afgenomen te zijn (0,13 °C) als de zwemmers na de warming up oefeningen deden terwijl zij een warmhoudvest droegen of als zij alleen oefeningen deden (0,24 °C) vergeleken met de controlesituatie (0,64 °C) of de passieve warming-up met het warmhoudvest (0,49 °C).

Conclusie

Zwemmers presteren het beste als zij na het omkleden, 5 minuten lang intensieve oefeningen doen voordat zij in de callroom wachten tot zij hun sprintprestatie mogen leveren. Dit komt waarschijnlijk doordat de kerntemperatuur dankzij deze oefeningen het minst afneemt. Het gedurende 5 minuten dragen van een warmhoudvest tijdens het wachten lijkt nauwelijks van invloed op de prestatie. Dit is in tegenstelling tot het dragen van warmhoudbroeken, waarvan bij sommige sporters is gevonden dat deze de prestatie konden verbeteren (zie bijvoorbeeld hier). Wellicht komt dit doordat 5 minuten te kort zijn om verschillen in lichaamstemperatuur te bewerkstelligen dankzij passieve warming-up. De gevonden verbeteringen in deze studie waren klein, maar kunnen wel relevant zijn, gezien de vaak kleine prestatieverschillen bij zwemwedstrijden.