Anticiperen is een cruciale vaardigheid voor veel sporters: ze moeten snel reageren in wisselende omstandigheden. Dit geldt bijvoorbeeld voor een tennisser die moet inschatten waar een service van de tegenstander naartoe zal gaan, een voetballer die de bewegingen van een aanvaller moet lezen om te kunnen verdedigen en een honkballer die moet bepalen hoe hard de bal zal gaan om de juiste slagbeweging te maken.
Een effectieve manier om deze vaardigheid te verbeteren is met temporele occlusietraining, waarbij sporters bijvoorbeeld video’s bekijken van tegenstanders die aan het gooien of serveren zijn. Deze video’s worden zo bewerkt dat het beeld zwart kleurt vlak voordat de bal wordt gegooid of geslagen. Sporters moeten vervolgens voorspellen waar de bal naartoe gaat zonder de volledige beweging te zien. Na hun voorspelling krijgen ze de volledige, onbewerkte video te zien als feedback, zodat ze kunnen leren van hun inschattingen.
Wat is al bekend?
- Topsporters anticiperen beter dan niet-topsporters.
- Temporele occlusietraining kan het kijkgedrag van sporters verbeteren.
Wat is nieuw?
- Videotraining met temporele occlusie verbetert ook de daadwerkelijke prestaties op de baan of in het veld.
Veld of baan
Dat sporters hun kijkgedrag kunnen verbeteren met temporele occlusie op basis van video’s wisten onderzoekers al langere tijd. Deze trainingsmethode stimuleert sporters namelijk om te kijken naar de meest relevante visuele informatie om bijvoorbeeld een inschatting van de balbaan te maken. Of dit zich ook vertaalde in betere prestaties in het veld of op de baan is echter in weinig studies onderzocht. Reden voor de Australiërs om de data van de beschikbare studies bijeen te voegen en gezamenlijk opnieuw te analyseren. Zo konden zij hardere conclusies trekken in hun artikel in het wetenschappelijke tijdschrift Sports Medicine.
Waarnemen en handelen
De Australiërs ontdekten dat videotraining met temporele occlusie net zo effectief is in het verbeteren van vaardigheden in een video-omgeving als in het veld of op de baan. Dat is interessant, omdat het laat zien dat deze training niet alleen helpt bij het waarnemen, maar ook bij het handelen in echte sportsituaties. Met andere woorden: het kan sporters bijvoorbeeld niet alleen helpen bij het inschatten van de richting van een bal, maar ook daadwerkelijk leiden tot een betere positionering van het lichaam bij het slaan van de bal. Dit lijkt te gelden voor zowel beginners als topsporters.
Smartphone, GoPro of videocamera
Videotraining met temporele occlusie biedt een betaalbare en toegankelijke manier om het anticipatievermogen te verbeteren. Met een smartphone, GoPro of videocamera kunnen eenvoudig opnamen van tegenstanders worden gemaakt en bewerkt. Door de beelden te onderbreken vlak voordat een actie plaatsvindt, kunnen sporters hun vaardigheid in het voorspellen van deze acties trainen. Een groot voordeel is dat deze training flexibel kan worden uitgevoerd, zowel thuis als onderweg.
Andere methoden
Naast videotraining zijn er andere manieren om het anticipatievermogen te verbeteren. Zo kunnen occlusiebrillen worden ingezet die sporters tijdelijk het zicht ontnemen. Ook virtual reality heeft potentie om sporters te helpen sneller en nauwkeuriger te anticiperen, al is meer onderzoek nodig om dit te bevestigen.
Bron
- Müller S, Morris-Binelli K, Hambrick DZ, Macnamara BN. Accelerating Visual Anticipation in Sport Through Temporal Occlusion Training: A Meta-Analysis. Sports Med. 2024 Aug 5.