Wat weten we al?
- Vrouwen kunnen rondom de menstruatie klachten ervaren.
Wat is nieuw?
- Topsporters passen hun trainingen vaak aan vanwege deze klachten.
- Ze praten meestal niet met hun mannelijke coaches over hun menstruatiecyclus en klachten.
Topsporters en coaches doen er alles aan om de prestatie van atleten te verbeteren. Zo staan ze uitvoerig stil bij goede trainingsprogramma’s, gezonde voeding en psychologische factoren zoals mentale weerbaarheid. Voor de menstruatiecyclus en de invloed hiervan op trainingen en wedstrijden is veel minder aandacht. Het is tijd om dat te veranderen en de menstruatiecyclus te zien als elke andere fysieke prestatie-beïnvloedende factor, bepleiten onderzoeker Natalie Brown en collega’s.
Buikkramp en opgeblazen gevoel
De zeventien vrouwelijke topsporters in het onderzoek hadden allemaal last van lichamelijke klachten gedurende hun cyclus. De meest voorkomende waren buikkramp en een opgeblazen gevoel. Ook psychologische symptomen kwamen voor, bleek uit de diepte-interviews. De sporters zeiden onder invloed van hormonen vooral geagiteerd of geïrriteerd te zijn. Ook gaven atleten aan dat ze minder gemotiveerd zijn om te trainen, zich meer zorgen maken, meer gestrest zijn of minder zelfvertrouwen hebben. De symptomen verschillen tussen de sporters en soms per cyclus, maar klachten kwamen zowel voor bij sporters die hormonale anticonceptie gebruikten als bij sporters die dat niet deden. De klachten kwamen meestal voor in de week voor of tijdens de menstruatie.
Minder intensief en minder technisch trainen
De klachten die de sporters ervaren, hebben ook weerslag op de trainingen. Naast een verminderde motivatie voelt het merendeel van de sporters in het onderzoek zich langzamer en vermoeider in een bepaalde fase van de cyclus. Gedurende die periode willen de sporters graag minder intensief en minder technisch trainen. Ook hebben ze behoefte aan meer rust. Veel van de ondervraagde sporters passen hun trainingen hier op aan.
Ongemakkelijk
Het lijkt slim als coaches rekening houden met de klachten en behoeftes rondom menstruatie in het opstellen van een trainingsprogramma. Maar het blijkt dat veel sporters het ongemakkelijk vinden om met de vaak mannelijke coaches over hun cyclus te praten. Dit kan komen door eerdere ongemakkelijke ervaringen of de heersende cultuur. Scholing van coaches kan het mogelijk minder ongemakkelijk maken, door het creëren van meer bewustzijn en begrip.
Behoefte aan kennis
De sporters geven aan zelf ook gebaat te zijn bij scholing. Zo zouden ze graag meer leren over hormonale anticonceptiemiddelen, de bijwerkingen ervan en de invloed op gezondheid en prestatie. Ook hebben ze behoefte aan kennis over menstruatieproducten, zoals tampons, maandverband en cups – en welke het beste past bij hun sport. Daarnaast willen ze graag scholing over de invloed van de menstruatiecyclus op trainingen en wedstrijden, en over strategieën om hiermee om te gaan. Zeker jonge, maar ook de oudere atleten zeggen dat ze bij deze informatie gebaat zijn.
Klachten bijhouden
De invloed van hormonen op de vrouwelijke sporter verschilt per individu en hoeft niet altijd negatief te zijn. Voor een duidelijk beeld van de effecten van de cyclus op de individuele atleet kan het handig zijn de menstruatie en eventuele klachten bij te houden. Zo kan een sporter erachter komen welke symptomen terugkerend zijn en gelinkt kunnen worden aan bepaalde fases in de cyclus. Daarna kan gekeken worden of er aanpassingen in trainingen nodig zijn.
Bron
- Brown N, Knight CJ, Forrest Née Whyte LJ. Elite female athletes’ experiences and perceptions of the menstrual cycle on training and sport performance. Scand J Med Sci Sports. 2021 Jan;31(1):52-69.
