Wat is al bekend?
- Het dragen van een mondkapje tijdens het sporten lijkt geen kwaad te kunnen, op het ongemak na van een moeizamere ademhaling.
Wat is nieuw?
- Een medisch mondmasker belemmert de maximale prestatie tijdens een fietstest tot uitputting maar verandert het getrapte vermogen bij het omslagpunt niet. Een chirurgisch mondkapje geeft meer beperking dan een FFP2-masker.
Uitputtingstest
De in totaal zestien duuratleten voerden tijdens de studie drie keer een test tot uitputting uit op hun eigen fiets – die op een ergometer werd gezet. Na een rustige aanloop voerden de onderzoekers elke drie minuten het vermogen op met 50 watt, totdat de proefpersonen de trappers niet meer konden rond krijgen. Aan het eind van elke stap werd de in- en uitgeademde lucht geanalyseerd met behulp van spiro-ergometrie, waarbij goed werd opgelet dat het ademgasmasker niet voor lekkage rondom het mondkapje zorgde. Ook werden bloedmonsters genomen om het omslagpunt te bepalen uit de lactaatspiegels. Het effect van een chirurgisch masker en een FFP2-masker op het maximale vermogen, de ademhalingsrespons en het omslagpunt tijdens de fietstest werden vergeleken met de situatie zonder masker.
Zonder masker haalden de duursporters een maximaal vermogen van gemiddeld 5,1 watt per kilogram lichaamsgewicht. Met mondkapje nam dit af met 5,6 en 3,7% voor respectievelijk het chirurgisch- en FFP2-masker. De prestatieafname ging gepaard met een beperking van de zuurstofopname tijdens de test: piek van de zuurstofopname zonder mondmasker was 58,8 ml per minuut per kilogram lichaamsgewicht, met chirurgisch mondkapje 45,0 en met FFP2-masker 47,6.
Benauwdheid
De ervaren mate van inspanning verschilde niet tussen de drie sessies. Het viel de onderzoekers vooral op dat een groot deel van de proefpersonen als ze een mondkapje droegen onverwachts eerder ophielden met fietsen. De oorzaak was acute benauwdheid. In het geval van het chirurgisch mondkapje kwam dit waarschijnlijk doordat het nat geworden en hierdoor vervormde masker bij elke ademteug meegezogen werd. Bij het FFP2-masker speelde de aanwezigheid van vocht mogelijk een rol.
Het eerder opgeven zorgde ervoor dat met mondkapje op lagere maximale lactaatconcentraties in het bloed werden gevonden op het moment van uitputting. Daarentegen lukte het de proefpersonen nog steeds om bij het omslagpunt – dat tijdens de drie sessies in de buurt van 3,0 mmol per liter lactaat lag – eenzelfde vermogen van 3,7 watt per kilogram lichaamsgewicht te trappen. Dat is een indicatie dat de proefpersonen tijdens het fietsen op submaximale intensiteit niet door het mondkapje werden gehinderd.
Afgaande op deze resultaten lijkt het dragen van een mondkapje de ademhaling tijdens het sporten pas bij een hoge inspanningsintensiteit te beperken. Met name de opname van vocht in het mondkapje leidt hierbij tot benauwdheid. Maar het is de vraag of sporters in een trainingssituatie deze adembelemmering daadwerkelijk zullen ervaren, omdat het niet uitgesloten kan worden dat de testomstandigheden in de Duitse studie (inspanning tot uitputting op een ergometer in het lab met gebruik van een nauwsluitend ademgasmasker) voor overtollige vochtopname in het mondkapje hebben gezorgd.
Bron
- Egger F, Blumenauer D, Fischer P, Venhorst A, Kulenthiran S, Bewarder Y, Zimmer A, Böhm M, Meyer T, Mahfoud F. Effects of face masks on performance and cardiorespiratory response in well-trained athletes. Clin Res Cardiol. 2022 Mar;111(3):264-271. doi: 10.1007/s00392-021-01877-0.