De afgelopen jaren is er een toename in sportwetenschappelijk onderzoek dat zich specifiek richt op vrouwen, of op zijn minst onderscheid maakt tussen mannelijke en vrouwelijke sporters. Een noodzakelijke ontwikkeling, want er zijn bijvoorbeeld aantoonbare verschillen in hoe mannen en vrouwen op trainingsprikkels reageren. Uit nieuw Deens onderzoek blijkt dat ook de mentale gesteldheid van vrouwelijke en mannelijke jeugdvoetballers verschilt. Dat is een belangrijke bevinding, zeker gezien het groeiende aantal meiden dat voetbalt.
De onderzoekers lieten Deense jeugdvoetballers uit de opleiding van een profclub – 239 in totaal, van wie 57 meiden – een aantal vragenlijsten invullen. Zo kregen ze een idee van hun welzijn, symptomen van mentale problemen en ervaren stressniveau. Ongeveer een derde van de meiden zat niet goed in hun vel, bij de mannen was dit slechts een zesde. Ook scoorden meiden hoger op symptomen van mentale problemen, zoals depressie en angststoornissen. In beide gevallen was de kans dat meiden ermee te maken kregen ruim vier keer zo groot.
Wat is al bekend?
- Topsporters kampen geregeld met mentale problemen.
- Mentale gezondheidsproblemen ontstaan vaak rond het 19de levensjaar.
Wat is nieuw?
- Vrouwelijke jeugdvoetballers vertonen vaker symptomen van depressie en angststoornissen en hebben een lager welzijn.
Jeugdvoetballers in de leeftijd van 18 en 19 jaar zaten minder goed in hun vel dan voetballers in de leeftijdscategorieën 15-16 jaar en 17 jaar. Ook scoorden voetballers gemiddeld hoger op depressie, angststoornissen en stress naarmate ze ouder waren. Dit komt overeen met uitkomsten uit eerder onderzoek, dat liet zien dat mentale gezondheidsproblemen bij sporters vaak optreden in de periode van 17 tot 21 jaar. In die jaren krijgen sporters te maken met verschillende uitdagingen, zoals de overgang van junior naar senior en het eindexamen op de middelbare school.
Los van elkaar
De onderzoekers brachten het welzijn en de aanwezigheid van mentale problemen los van elkaar in kaart. Volgens hen zijn dit namelijk niet twee kanten van dezelfde medaille, maar afzonderlijke zaken die onderling wel samenhangen. Welzijn gaat over de mate waarin goed of juist niet goed in zijn vel zit. Dat zegt verder niets over eventuele symptomen van mentale problemen die zij vertonen: een sporter kan bijvoorbeeld kwakkelen en somber zijn, maar hoeft daarbij geen last van depressie te hebben.
Speculeren
Dit onderzoek is bij Deense jeugdvoetballers uitgevoerd. Het blijft daarom speculeren of de uitkomsten zijn te vertalen naar andere landen en sporten, waar een andere cultuur heerst. Desondanks lijkt het aannemelijk dat ook Nederlandse meiden – of ze nu voetballen of een andere sport beoefenen – vaker minder goed in hun vel zitten dan jongens en meer kampen met symptomen van mentale problemen zoals depressie en angststoornissen.
Bron
- Kuettel A, Durand-Bush N, Larsen CH. Mental health profiles of Danish youth soccer players: the influence of gender and career development. J Clin Sport Psychol. 2022; 16(3): 276–293.