Knieproblemen komen meer voor bij vrouwen dan bij mannen. Zo hebben vrouwen bijvoorbeeld een verhoogd risico op een gescheurde kruisband [1]. Het idee bestaat dat dit komt door een hogere concentratie oestrogeen bij vrouwen. Dit hormoon kan zorgen voor minder collageenaanmaak in onder andere pezen. Vrouwen die de anticonceptiepil slikken zijn blootgesteld aan een chronisch hoge concentratie oestrogeen. Dit zou kunnen betekenen dat er bij deze vrouwen veranderingen optreden in de pezen waardoor het risico op een blessure toeneemt. Om hier meer inzicht in te krijgen hebben Hansen en collega’s de kniepezen van dertig vrouwelijke handbalsters die al dan niet de anticonceptiepil gebruikten getest gedurende de menstruatiecyclus.
Vijftien vrouwen slikten een anticonceptiepil en vijftien deden dit niet. Beide groepen waren vergelijkbaar qua leeftijd, gewicht en spelniveau. De kniepees is tweemaal onderzocht. De eerste maal gebeurde dat in de derde week van het slikken van de pil en de tweede maal tijdens de pilloze week. Voor de vrouwen die de pil niet slikten was de eerste meting tijdens de menstruatie en de tweede meting drie dagen na een positieve ovulatietest. Met deze onderzoeksopzet probeerden de onderzoekers zowel het verschil in kniepeeseigenschappen tussen gebruiksters en niet-gebruiksters van de pil in kaart te brengen als de verschillen gedurende de menstruatiecyclus. Om zicht te krijgen op het collageen in de pees zijn er kleine stukjes pees afgenomen. Daarnaast zijn onder andere de lengte en doorsnede van de kniepees onderzocht door middel van een MRI-scan.
Het wel of niet gebruikmaken van de anticonceptiepil heeft geen invloed op de eigenschappen van de kniepees. Hetzelfde geldt voor de fase van de menstruatiecyclus. Er zijn geen verschillen gevonden in de lengte, dikte of het collageen in de kniepees.
De hogere concentratie oestrogeen die vrouwen met de pil binnenkrijgen leidt niet tot veranderingen in de kniepees. Het lijkt aannemelijk dat vrouwen die de pil slikken dus geen verhoogd risico hebben op kniepeesblessures in vergelijking met andere vrouwen. Dit is wel een aanname, want het aantal blessures is niet onderzocht. Over het effect van de inname van de pil op kruisbanden is aan de hand van deze studie niets te zeggen.
Bronnen
- Harmon KG, Ireland ML (2000) Gender differences in noncontact anterior cruciate ligament injuries. Clin. Sports Med., 19: 287-302.
- Hansen M, Couppe C, Hansen CSE, Skovgaard D, Kovanen V, Larsen JO, Aagaard P, Magnusson SP, Kjær M (2013) Impact of oral contraceptive use and menstrual phases on patellar tendon morphology, biomechanical composition and biomechanical properties in female athletes. J. Appl. Physiol., In press, DOI: 10.1152/japplphysiol.01255.2012