Geen bewijs voor prestatieverbetering door chiazaad

De Maya’s, Azteken en Inca’s zouden eeuwen geleden al chiazaden gegeten hebben om zo hun uithoudingsvermogen te verbeteren als zij lange tochten moesten lopen. In de huidige tijd duikt chiazaad steeds vaker op in gezondheidswinkels. Daarbij rijst in de sportwereld de vraag of deze zaden wellicht een positieve bijdrage kunnen leveren aan de sportprestatie. De zaden komen van de Salvia hispanica-plant en bestaan voor 25-40 procent uit olie (60% daarvan zijn omega 3- en 20% omega 6-vetten), voor 15-25 procent uit eiwitten, voor 16-21 procent uit koolhydraten en voor 18-30 procent uit vezels. Ze zijn ook rijk aan vitaminen en antioxidanten. Het zaad is glutenvrij, smaakneutraal en bevat maar weinig zware metalen. Chia is zowel in vaste vorm als in olie (geperst uit de zaden) te verkrijgen. Mohd Ali en collega’s vroegen zich af of chiazaad werkelijk kan bijdragen aan veranderingen die gunstig zijn voor de gezondheid en de sportprestatie.

Uit de review van de Maleisische wetenschappers blijkt dat het onderzoek naar de effecten van chiazaad zich tot nu toe vooral gericht heeft op gezondheidsvraagstukken en niet zozeer op de sportprestatie. Het lijkt erop dat chiazaden de bloedsuikerspiegel kunnen verlagen. Het is vooral bij mensen met suikerziekte van belang dat de concentratie bloedsuiker niet te hoog is. Daarnaast verhoogt de inname van chiazaad de hoeveelheid omega 3- en -6-vetzuren in het lichaam. Deze vetzuren zorgen voor het verlagen van LDL-cholesterol en triglyceriden in het lichaam, wat van belang kan zijn voor mensen met een verhoogd cholesterol. Er is tot dusver één studie verschenen waarbij de onderzoekers hebben gekeken naar het effect van de inname van chiazaden op de duurprestatie. Uit dit onderzoek kwam naar voren dat chiazaad geen effect heeft op de prestatie.

Uit het literatuuronderzoek van Mohd Ali blijken geen aanwijzingen dat chia een positieve bijdrage levert aan de sportprestatie. Wetenschappers moeten echter eerst meer onderzoek uitvoeren voordat daar harde uitspraken over te doen zijn. Het eerste en enige onderzoek dat tot nu is verschenen geeft in ieder geval geen aanleiding om te denken dat chiazaad bijdraagt aan de prestatieverbetering. Nog een belangrijke voetnoot is dat Mohd Ali en collega’s duidelijk aangeven dat er meer onderzoek nodig is om onder andere het veiligheidsaspect verder te bestuderen. In de US Dietary Guidelines staat dat men niet meer dan 48 gram zaad per dag in mag nemen. De maximale hoeveelheid olie die iemand kan innemen is niet duidelijk. Tot slot nog een praktisch advies: chiazaden kunnen veel vocht opnemen. Daarom is het aan te raden de zaden te wellen in water voor consumptie.