Sinds Nike een aantal jaar geleden een nieuwe hardloopschoen op de markt bracht, houdt deze innovatie de gemoederen flink bezig. De zool van de schoen, die is gemaakt van een nieuw soort schuim en een plaat van carbon (koolstof) bevat, is stijver en heeft meer veerkracht. Laboratoriumtests hebben uitgewezen dat hardlopen op een bepaalde snelheid daardoor zo’n 4 procent minder energie kost. Zorgen de innovatieve hardloopschoenen ook in wedstrijden zonder gecontroleerde omstandigheden voor betere prestaties?
Wetenschappers uit de Verenigde Staten deden een eerste aanzet tot een antwoord op deze vraag. Ze voerden een simpel, maar doeltreffend onderzoek uit. Ze verzamelden de videobeelden van de marathons van Boston, Chicago, Londen en New York in de periode van 2010 tot en met 2019 en noteerden de tijden van de mannen en vrouwen die in de top-50 finishten. Daarna keken ze welke lopers op de nieuwe generatie Nike-schoenen liepen en vergeleken hun tijden met die van hardlopers op normale schoenen. Ook vergeleken ze van hardlopers die tussentijds overstapten de tijden op traditionele en nieuwe schoenen.
Wat is al bekend?
- Innovatieve schoenen verminderen in laboratoriumomstandigheden de energie die hardlopen op een bepaalde snelheid kost met ongeveer 4 procent.
Wat is nieuw?
- Mannen en vrouwen die de nieuwe schoenen dragen, lopen in marathonwedstrijden respectievelijk 2,0 en 2,6 procent sneller.
- Vrouwelijke hardlopers lijken meer voordeel te hebben bij het lopen op de nieuwe schoenen.
Vanaf de introductie van de nieuwe schoenen in 2017 nam het aandeel hardlopers dat op de schoenen liep snel toe. Van 2010 tot en met 2018 waren de gelopen tijden stabiel, maar in 2019 finishten de hardlopers gemiddeld sneller dan in de jaren daarvoor. Dat was gelijk ook het eerste jaar waarin het grootste gedeelte van de mannelijke (66 procent) en vrouwelijke deelnemers (58 procent) op de innovatieve schoenen liep.
Betere tijden
Zowel mannen als vrouwen noteerden gemiddeld betere tijden op de nieuwe schoenen: de gemiddelde tijd van mannen op de nieuwe Nike-schoenen was 2,0 procent (bijna 3 minuten) sneller dan op normale schoenen. Voor vrouwen was dit verschil nog groter: 2,6 procent (meer dan 4 minuten). Als de wetenschappers keken naar hardlopers die tussen 2010 en 2019 hun oude schoenen verruilden voor de innovatieve exemplaren, was het verschil in tijden voor en na de overstap 0,8 procent (ruim een minuut) voor mannen en 1,6 procent (bijna 4 minuten) voor vrouwen.
Vrouwen meer voordeel
Uit alle analyses bleek dat vrouwen meer voordeel leken te hebben van het lopen op de nieuwe schoenen dan mannen. Een duidelijke verklaring hiervoor ontbreekt, maar volgens de onderzoekers kan dit liggen aan het feit dat vrouwen langzamer lopen, waardoor er in absolute zin meer ruimte is voor verbetering. Ook noemen ze als mogelijkheid dat lopers met een lager lichaamsgewicht en een kleinere schoenmaat meer voordeel zouden hebben.
Bron
- Senefeld JW, Haischer MH, Jones AM, Wiggins CC, Beilfuss R, Joyner MJ, et al. Technological advances in elite marathon performance. J Appl Physiol. 2021; 130: 2002-2008.
