Antioxidanten kunnen de aanpassing aan training hinderen

Hoewel zuurstof onmisbaar is voor het menselijk lichaam heeft het ook een keerzijde. Zo zijn sommige bijproducten die tijdens de stofwisseling in de cel ontstaan uit zuurstof, vrije radicalen, schadelijk. Deze vrije radicalen hebben een nadelige invloed op tal van functies in de cel waardoor deze niet meer optimaal kan functioneren. Tijdens inspanning neemt de vorming van vrije radicalen aanzienlijk toe. Antioxidanten zijn in staat om vrije radicalen te neutraliseren. Voorbeelden van antioxidanten zijn vitamine C en E. Het idee bestaat dat het innemen van antioxidanten het verval in prestatie kan beperken omdat zij vrije radicalen uit de spieren weg kunnen vangen en daarmee spierschade zouden kunnen voorkomen. Er is echter discussie of dit ook werkelijk zo is en of het dagelijks innemen van een grote hoeveelheid antioxidanten de trainingsadaptatie niet tegenwerkt. Gomez-Cabrera en collega’s hebben aan de hand van een uitgebreide literatuurstudie onderzocht wat de effecten zijn van het innemen van antioxidanten op de trainingsadaptatie.

Trainingsadaptatie

Het lichaam heeft het vermogen zich aan te passen aan allerlei veranderingen die kunnen optreden, zoals de toegenomen hoeveelheid vrije radicalen die vrijkomt tijdens inspanning. Zo produceert het lichaam antioxidanten tijdens inspanning die ook vrije radicalen kunnen neutraliseren. Uit verschillende studies blijkt dat de getraindheid van sporters bepalend is voor de mate waarin het lichaam zelf antioxidanten kan aanmaken. Zo maken duursporters meer lichaamseigen antioxidanten aan bij een bepaalde mate van inspanning dan ongetrainde mensen.

Hoewel er aanwijzingen zijn dat het gedurende enkele dagen innemen van antioxidanten kan bijdragen aan prestatieverbetering, is dat niet altijd het geval. Waarom het soms wel en soms geen positief effect heeft op de prestatie is niet duidelijk. Het gedurende langere tijd innemen van antioxidanten lijkt in ieder geval een negatief effect te hebben op de spieradaptatie na een training. Zo is het waarschijnlijk dat antioxidanten processen verstoren die op gang komen tijdens en na inspanning om de spieren te laten herstellen en zich aan te laten passen aan de geleverde inspanning. Daarnaast veronderstellen de onderzoekers dat vrije radicalen zelfs een belangrijke rol spelen als trigger voor deze processen die noodzakelijk zijn voor spieradaptatie na training. Waardoor het neutraliseren van vrije radicalen wellicht niet gewenst is.

Conclusie

Hoewel antioxidanten erg belangrijk zijn om het lichaam te beschermen tegen vrije radicalen is het af te raden om voor langere tijd grote hoeveelheden antioxidanten in te nemen. Hoewel het wellicht tegenstrijdig klinkt, spelen vrije radicalen waarschijnlijk een belangrijke rol in de mate van spieradaptatie na inspanning doordat ze belangrijke processen voor spieradaptatie in gang zetten. Daarnaast kunnen antioxidanten processen die van belang zijn bij het spierherstel en -adaptatie na inspanning verstoren.